Als vrouw met nierproblemen kon je tot niet zo lang geleden maar beter niet proberen zwanger te raken: dat leverde te grote risico's voor moeder en kind op. Tegenwoordig zijn er meer mogelijkheden, maar zwanger worden is voor nierpatiënten nog steeds niet vanzelfsprekend. Op 8 maart is het World Kidney Day én internationale vrouwendag. Reden om de aandacht te vestigen op 'vrouwen en nieren'.

Op World Kidney Day wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor nierziekten. Omdat zwanger worden met een nieraandoening niet vanzelfsprekend is, en omdat een zwangerschap het risico op nierproblemen vergroot, worden er rondom World Kidney Day maar liefst twee symposia over dit onderwerp georganiseerd, waar de Nederlandse experts dr. Willy Visser, internist-nefroloog (nierspecialist) in Erasmus MC en dr. Titia Lely, gynaecoloog in UMC Utrecht, bij betrokken zijn.

- 14/03/18 Het Nieuwe Instituut (Rotterdam):  sFlt-1 and PIGF: towards a better prediction of preeclampsia related complications

- 17/03/18 WKZ (Utrecht): landelijke voorlichtingsbijeenkomst zwangerschap en chronische nierziekten/transplantatie

Voor vrouwen die een stabiele lichte tot matige nierfunctiestoornis hebben en bij wie de bloeddruk goed onder controle is, is zwangerschap heel goed mogelijk. Maar zij hebben wel een verhoogd risico op complicaties bij zowel moeder als kind tijdens de zwangerschap: hoge bloeddruk, (tijdelijke) nierfunctieachteruitgang, groeivertraging en vroeggeboorte. Als de bloeddruk na 20 weken zwangerschap te hoog wordt en er eiwit in de urine komt, heet dit pre-eclampsie (vroeger noemde men dit zwangerschapsvergiftiging). Hoe beter de nierfunctie, hoe lager de bloeddruk en hoe minder eiwit in de urine, des te beter de uitkomst van de zwangerschap en des te minder kans op een blijvende verslechtering van de nierfunctie.

Zelfs bij vergevorderd nierfalen is een zwangerschap mogelijk, hoewel veel vrouwen dan met een verminderde vruchtbaarheid kampen. Zeer intensieve dialyse kan uitkomst bieden, maar als het mogelijk is, adviseren alle experts vrouwen met een ernstige nierziekte pas een kind te krijgen na een niertransplantatie. Transplantatie biedt dan niet alleen nieuw leven voor de moeder, maar ook meer kans op een gezond kind.

In alle gevallen geldt dat de moeders al ruim voor de eerste poging zwanger te worden, goed begeleid moeten worden. Bepaalde medicijnen zullen gestopt moeten worden, en soms is er extra medicatie nodig. Afhankelijk van de diagnose van de moeder is het wenselijk om naar genetische oorzaken en erfelijkheid van de nieraandoening te kijken. Dat maakt dat 'gewoon' en zorgeloos zwanger worden er bij deze vrouwen niet in zit. Maar des te groter is het geluk als deze jonge vrouwen dankzij de intensieve begeleiding toch een gezond kind krijgen!

Illustrator Dimitri Laktionov heeft voor World Kidney Day 2018 een informatieve ansichtkaart ontworpen (preview) die in ziekenhuizen en andere gezondheidscentra zal worden uitgedeeld aan bezoekers. Op http://www.worldkidneyday.nl vind je een overzicht van alle overige activiteiten die in Nederland georganiseerd worden.